![Ciepłe, czyste morze, doskonałe warunki do żeglowania i nurkowania, znakomita kuchnia oraz bogactwo kulturalne środkowej Dalmacji - to wszystko gwarantują wakacje w Okrugu Gornjim.
Miejscowość ta leży na wyspie Čiovo położonej tuż koło Trogiru i bardzo blisko Splitu. Dotrzeć można tutaj bardzo łatwo - niedaleko Trogiru znajduje się lotnisko, a wzdłuż wybrzeża wiedzie wygodna Jadranska Magistrala, droga łącząca Istrię z Dubrownikiem i resztą Chorwacji.
Okrug, ze swoimi plażami i zatokami oraz z 2670 słonecznymi godzinami w roku, jest jedną z najatrakcyjniejszych miejscowości turystycznych w Chorwacji. Ponadto miejscowość ta może pochwalić się dużą liczbą lokali gastronomicznych z bogatym wyborem specjałów kuchni dalmatyńskiej.
Z Trogiru do Okrugu prowadzi droga, która w lecie jest nieustannie zakorkowana, co sprawia, że przeprawa na kontynent zajmuje dużo czasu. Powodem tego stanu jest wąski most łączący Čiovo z Trogirem. Dobrą alternatywą jest podróżowanie własną łodzią.
Historia
Tereny, na których znajduje się miejscowość Okrug Gornji w dawnych wiekach zamieszkiwane były przez Ilirów, Greków i Rzymian. Od VII w. notuje się obecność Słowian. W czasach nowożytnych największe wpływy polityczne w regionie miała Wenecja, a później Węgry i Austria. Dzięki ożywionej wymianie handlowej, produkcji wina i bardzo cennej soli, ziemie te były zamożne, o czym świadczą wspaniałe zabytki choćby w Trogirze czy Splicie. O świetnej przeszłości tych okolic świadczy też XV-wieczny most, który łączy Čiovo z Trogirem.
Atrakcje turystyczne
W niewielkim Okrugu są aż trzy kościoły: św. Karola Boromeusza (budynek 300-letni), św. Tudora (ponad 500 lat) oraz świątynia Podniesienia Krzyża Świętego (budowla nowa, konsekrowana w roku 2006). Poza tym na Čiovie znajduje się sporo zabytków, m.in. dominikański klasztor św. Krzyża, klasztor św. Antoniego, kościół św. Jakuba oraz najstarszy - Najświętszej Marii Panny.
Z centrum Okrugu do Trogiru jest zaledwie ok. 3,5 km, zatem spędzając wakacje w Okrugu można bez ograniczeń czerpać wrażenia z przebywania w tym niezwykle ciekawym mieście. Jego 2800-letnia historia, starówka wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO, muzea, ogrody i kluby nocne sprawiają, że miasto to warte jest odwiedzenia o każdej porze dnia.
Z Okrugu bardzo blisko też do Splitu (8 km), gdzie znajduje się inny obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO: jest nim pałac Dioklecjana z III-IV w. n.e. założony na planie rzymskiego obozu wojskowego (ok. 150 na 190 m) z murami i wieżami. To oczywiście tylko jeden z wielu zabytków Splitu i jedna z wielu jego atrakcji.
Ponadto między Trogirem a Splitem nad Zalewem Kasztelańskim (Kaštelanski zaliv) znajduje się klika wartych zobaczenia zamków i pałaców (kašteli).
Wycieczki fakultatywne
Miastem równie pięknym co Trogir i Split jest Szybenik (zaledwie 49 km od Okrugu). To małe chorwackie miasto (51 tys. mieszkańców) szczyci się przede wszystkim katedrą św. Jakuba - obiektem z listy światowego dziedzictwa UNESCO - a jego staromiejska zabudowa jest podobnej wartości, co trogirska czy splicka.
Ok. 10 km na północny zachód od Szybeniku znajduje się Park Przyrody Vransko jezero. Jezioro Vransko to fenomen przyrody i największe naturalne jezioro w Chorwacji. Jest to właściwie podmokłe krasowe pole, a w wodę zaopatruje je kilka mniejszych źródeł. Jego część jest chroniona jako rezerwat ornitologiczny.
Istnieje też możliwość rejsu na wyspę Hvar, której krajobraz kulturowy został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W rejs na tę i na inne okoliczne wyspy można wybrać się ze Splitu. Kursują stąd nawet promy do Wenecji i innych miast włoskich.
Bardzo ciekawym mikroregionem jest obszar między Szybenikiem a Kninem - zarówno pod względem historycznym, jak i przyrodniczym. Oprócz zabytków z czasów starożytnych, są tu też klasztory, zamki i efektowne wodospady na rzece Krka, chronione przez Park Narodowy Krka.
[T]Pomiędzy Zadarem a Szybenikiem rozciąga się Archipelag Kornati - grupa wysp i wysepek objęta ochroną jako park narodowy. Archipelag ten posiada zarówno walory krajobrazowe, przyrodnicze (bogactwo podmorskiej flory i fauny), jak i historyczne.
Plaże i sporty
Okrug swoim gościom, oprócz słońca, morza i restauracji, oferuje różnego rodzaju aktywny wypoczynek. W miejscowości jest szkoła nurkowania i zespół obiektów tenisowych. Codzienne organizowane są wycieczki małymi statkami w okoliczne ciche zatoki. Można też wynająć skuter, a odważniejsi mogą wykonać skok na spadochronie.
Osobom posiadającym własną łódź bądź jacht należy polecić grupę malowniczych wysepek znajdujących się pomiędzy Čiovem a Velim Drevnikiem. Można też wybrać się na większe i dalsze wyspy, na których nie brakuje zabytków i innych atrakcji: Brač, Hvar i Korčulę.
Noclegi
Okrug Gornji jest dość rozległą miejscowością, co sprawia, że mieści się tutaj naprawdę dużo hoteli, willi, pensjonatów i kwater prywatnych. Są to zarówno obiekty o bardzo wysokim standardzie, jak i te oferujące wysoki standard w przystępnej cenie. Zamieszkać można w Okrugu w części południowej (plaża w kierunku południowym), centralnej (plaża w kierunku zachodnim, przystań) albo północnej, bliżej Trogiru.
Kuchnia
Okrug może pochwalić się dużą liczbą lokali gastronomicznych z bogatym wyborem specjałów kuchni dalmatyńskiej, w której dominują dania z ryb i owoców morza. Z ryb, przyrządzanych na różne sposoby, je się głównie skorpenę, morszczuka i różne gatunki leszcza. W Dalmacji używa się bardzo dużo miejscowych ziół i oliwy z oliwek. Znana jest też mamałyga, którą często dodaje się do dań rybnych lub dań z owoców morza.
Dwa najbardziej znane, typowe dalmatyńskie desery to rožata i fritule. Rožatę przygotowuje się z jajek, mleka i karmelu. Przysmak ten jest szczególnie lubiany w południowej Dalmacji. Fritule robi się z ciasta drożdżowego z dodatkiem rodzynków i likieru, formuje w kulki wielkości śliwek i smaży na oleju.
Wakacje w tym regionie Chorwacji to również świetna okazja, by spróbować chorwackich win, wysoko cenionych na całym świecie. Produkuje je się tutaj od wielu wieków, a każda wyspa posiada własny niepowtarzalny jego gatunek. Niedaleko Okrugu znajduje się najsłynniejszy chorwacki region winiarski - półwysep Pelješač - gdzie wytwarza się słynne wina Postup i Dingač.
Klimat, pogoda, średnie temperatury
Najlepszy okres, na urlop w Okrugu to miesiące od maja do września, a szczególnie miesiące wakacyjne: lipiec i sierpień. Temperatura powietrza w tym okresie to średnio 30°C, a wody w morzu - 23°C. Najwięcej godzin ze słońcem - 11 - notuje się tutaj w miesiącach od czerwca do sierpnia. Co ciekawe w Okrugu jest średnio aż 281 dni z temperaturą powyżej 10°C w ciągu całego roku. W okresie letnim średnia minimalna temperatura wynosi 20°C, a zimą często przekracza +15.](photo/15/8153_thmb.jpg)
- Dzieci, co to jest? - pyta sie nauczycielka biologii trzymajac
w reku wypchanego ptaka.
- To jest ptok - odpowiada Jas.
- Alez Jasiu, nie mowi sie ptok, tylko ptak. A moze wiesz, jak
ten ptak sie nazywa?
- Sraka - odpowiada pojetny uczen.
Pani w szkole do Jasia:
- Jasiu, twoje zachowanie jest skandaliczne!!! Jutro przyprowadzisz ojca do szkoly!!
Jasio na to (spokojnie):
- Ja nie mam ojca.
- A co mu sie stalo? - pyta zdziwiona nauczycielka.
- Walec go przejechal.
- No to niech przyjdzie matka.
- Matke tez przejechal walec.
- A dziadka masz? - powiedziala z odrobina zwatpienia.
- Nie.
- Czy jego tez przejechal walec?! - pytanie wykazywalo nieomal zdumienie.
- Tak.
- A babcie?!? - tu glos nauczycielki zaczal objawiac brak nadziei na uzyskanie pomyslnej odpowiedzi.
- Tez. - odpowiedzial Jasiu.
- Ale chyba masz jakiegos wujka czy jakas ciocie ktorzy unikneli tej
strasznej smierci!??! - zapytala pelna zwatpienia, juz prawie nie wierzac,
ze Jasio jej ulzy.
- Nie. - glos Jasia byl tak samo spokojny jak na poczatku. - Wszystkich
przejechal walec.
- Biedny Jasiu! Co ty teraz zrobisz?? - zaczela sie uzalac nad nim nauczycielka.
- Nic - odparl rezolutny Jasio. - Bede dalej jezdzil walcem.
- Tato, znalazlem babcie !!!
- Tyle razy Ci mowilem zebys nie kopal dolkow w ogrodku!
Zajączek spotyka wilka i mówi:
- Cześć wilku..
- Spierdalaj
Historia powtórzyła się kilka razy, ale zajączek umówił się z wilkiem, ze jak będzie szedł z dziewczyna to wilk mu odpowie..
Idzie zajączek z dziewczyna i spotkali wilka, wilk mówi:
- Cześć zajączku..
- Spierdalaj
Pani na poczcie zobaczyła jak Jasiu wrzucał list bez znaczka do Sw. Mikołaja.
Jako ze list bez znaczka nie miał szansy dojść nigdzie, wiec z koleżankami
stwierdziły, ze przeczytają. Jak postanowiły tak zrobiły, no i czytają:
"Drogi Święty Mikołaju, Pisze do Ciebie ten list, ale pewnie i tak nie dojdzie, bo nie stać mnie nawet na znaczek. Pochodzę z bardzo biednej rodziny i nie stać nas nawet na jedzenie. Ale zawsze marzyłem Sw. Mikołaju, żeby dostać pod choinkę narty, łyżwy i kombinezon narciarski, i pisze ten list bo może tym razem stanie się cud i spełnią się moje marzenia..." Panie z poczty przeczytały, wzruszyły się losem Jasia, i postanowiły zrobić mu niespodziankę, i kupić mu prezenty pod choinkę. Jak postanowiły, tak zrobiły. Uzbierały trochę pieniędzy i kupiły Jasiowi narty i łyżwy, ale brakło im pieniędzy na kombinezon narciarski. Trudno, wysłały Jasiowi taki prezent jaki miały.
Za jakiś czas ta sama pani z poczty patrzy a Jasiu znowu idzie z listem bez znaczka, do Sw. Mikołaja, wiec znowu wzięła list i z koleżankami czyta:
"Drogi Święty Mikołaju, Dziękuje Ci bardzo za wspaniale prezenty. Dziękuje za narty, łyżwy i ten kombinezon którego nie dostałem, ale który na pewno wysłałeś. Nie przejmuj się Sw. Mikołaju, to nie twoja wina. Ja wiem, po prostu te k...y z poczty go wzięły..."
- Babciu, jak ci smakowal cukierek ?
- Bardzo dobry.
- Dziwne! Ania go wyplula, pies go wyplul, a tobie smakowal...
- Mamo, mamo, ja juz nie chce braciszka!
- Zamknij sie gowniarzu! Bedziesz jadl co ci ugotuje!
Jas i Malgosia siedza w parku na lawce poznym wieczorem, w zamiarach
niedwuznacznych. Dla Jasia jest to pierwszy raz, no i z wrazenia zamiast
Malgosi wsadzil w dziure po seku w lawce... Na to Malgosia :
- Jasiu, walisz w deche!
A Jas :
- Sie wie, fachura! ...
Ojciec do syna:
- Calowales sie juz z jakas dziewczyna?
- Tak.
- I co mowila?
- Nie slyszalem mialem zatkane uszy jej udami.
- Mamusiu, czy to tatus kupil to nowe futro?
- Syneczku, gdybym ja liczyla tylko na tatusia, to i ciebie by na swiecie nie bylo...